W minionym roku upłynęła 50. rocznica rozpoczęcia Harcerskiej Operacji Bieszczady-40. W związku z tym, po pięciu latach od pierwszego nakładu, ukazało się II wydanie książki „Ta nasza młodość… w Operacji Bieszczady-40”.
Książka autorstwa Jerzego Kudlickiego i Jacka Wachnickiego posiada długi, ale dobrze wprowadzający w jej treść podtytuł: „Wspomnienia ze stanicy Chorągwi Mazowieckiej i Stołecznej ZHP w Kalnicym, Łuhu-Jaworcu i Lisznej i refleksje na temat operacji”. Całość została opracowana przez Katarzynę Paszkowską, którą obok pozostałych dwóch autorów wymieniono na okładce publikacji. Warto zaznaczyć, że oprócz tekstów o charakterze wspomnieniowym w tomie odnaleźć można także spis komendantów akcji oraz poszczególnych stanic bieszczadzkich z lat 1974-1986.
W książce znalazły się również archiwalne teksty publikowane w prasie oraz biuletynach harcerskich. Wśród nich wspomnieć trzeba m.in. o artykule autorstwa pierwszej szefowej Sztabu Operacji Bieszczady-40 - hm. Wandy Bojarskiej-Pieniak, w którym przybliżone zostały początki przedsięwzięcia. Warto również zapoznać się z Harcerskim Manifestem Bieszczadzkim z 1975 roku, który zaczyna się od słów: „Przychodzimy w Bieszczady, bośmy tu potrzebni…”. Ważne miejsce zajmują w książce wspomnienia uczestników operacji, a jej zasadniczą częścią jest opis funkcjonowania Stanicy Chorągwi Mazowieckiej ZHP (Kalnica i Łuh-Jaworzec) oraz Stanicy Chorągwi Stołecznej w Lisznej w latach 1974–1985.
Niestety struktura publikacji jest w moim przekonaniu nieco chaotyczna. Wiele do życzenia pozostawia również układ graficzny. Całość jednak przedstawia dużą wartość informacyjną oraz dokumentacyjną. W książce zamieszczono liczne zdjęcia i ilustracje ze zbiorów Muzeum Harcerstwa w Warszawie oraz prywatnych archiwów autorów oraz innych uczestników Operacji Bieszczady-40. Oprócz opublikowanych archiwalnych fotografii, niezwykle ciekawe są także skany wycinków prasowych oraz barwne zdjęcia odznak i plakietek harcerskich. Szkoda, że nie wszystkie z reprodukowanych tekstów, z czasów harcerskiej operacji, zostały dokładnie opisane. Często też skany są „przycięte”, co utrudnia ich odczytanie.
„Ta nasza młodość…” z pewnością zyska zainteresowanie osób, które brały udział w Operacji Bieszczady-40. Można ją również polecić wszystkim, których ciekawi okres PRL w Bieszczadach oraz historia harcerstwa.
J. Kudlicki, J. Wachnicki, K. Paszkowska, Ta nasza młodość… w operacji Bieszczady-40 w latach 1974–1986. Wspomnienia ze stanicy Chorągwi Mazowieckiej i Stołecznej ZHP w Kalnicym, Łuhu-Jaworcu i Lisznej i refleksje na temat operacji, Warszawa 2024, ss.
ŁB