Ponad 150 obiektów, 31 tys. eksponatów i 200 ikon - Muzeum Budownictwa Ludowego w Sanoku, to miejsce które warto zobaczyć jadąc w Bieszczady. Ten największy skansen w Polsce rocznie odwiedza 140 tys. turystów. Podajemy ceny biletów i terminy zwiedzania.
Jadąc na weekend w Bieszczady dobrze jest też zatrzymać się na chwilę w Sanoku. To Królewskie Miasto, słynie m.in. z Muzeum Historycznego, w którym znajduje się licząca ponad 600 prac galeria polskiego malarza i grafika Zdzisława Beksińskiego.
Jednak my dziś chcemy Was zaprosić na wycieczkę do Muzeum Budownictwa Ludowego czyli sanockiego skansenu. Rocznie odwiedza je ok. 140 tys. turystów. To doskonałe miejsce by poznać kulturę wielu grup etnicznych, które zamieszkiwały Karpaty. Można się tam zapoznać m.in. z kulturą duchowa i materialną Łemków, Bojków, Pogórzan, Dolinian oraz dowiedzieć się byli Zamieszańcy.
Skansen znajduje się po prawej stronie Sanu. Na tym odcinku rzeka jest granicą między Karpatami Zachodnimi a Karpatami Wschodnimi. Znajduje się pod Białą Górą w dolinie Sanu. Powstał w 1958 r. zajmuje powierzchnię 38 ha.
Skansen podzielony jest na sektory odpowiadające poszczególnym grupom etnicznym. Każdy z nich wygląda jak mała wioska z budynkami mieszkalnymi, gospodarczymi i świątyniami. Obecnej w sanockim skansenie można zwiedzać ponad 150 obiektów a każdy z nich jest pretekstem do osobnej historii.
Pierwsze obiekty do zwiedzania udostępnione zostały w 1966 r. Były to: spichlerz z Przeczycy z 1732 r., zagroda ze Skorodnego z 1861 i chałupa z 1906 r., cerkiew i zespół cerkiewny z Rosolina z 1750 r., chałupa z Dąbrówki z 1681, biedniacka chałupa z 1901 r., młynek wodny z Woli Komborskiej z II poł. XIX w.
Znajdziemy tam też m.in.:
- Kościół p.w. św. Mikołaja Cudotwórcy z 1667 roku, z miejscowości Bączal Dolny k. Jasła, który znajduje się w sektorze Pogórzan wschodnich.
- Greckokatolicką cerkiew p.w. Narodzenia Bogurodzicy z 1731 roku, pochodzącą z Grąziowej (pow. bieszczadzki). W sanockim Parku Etnograficznym znajduje się w sektorze bojkowskim.
- Cerkiew p.w. Narodzenia Bogurodzicy z 1801 r., która pochodzi z miejscowości Ropki (pow. gorlicki) i reprezentuje charakterystyczny dla całej zachodniej Łemkowszczyzny typ cerkwi z widocznymi wpływami budownictwa kościelnego.
- Drewnianą synagogę z Połańca, która znajduje się w obrębie Galicyjskiego Rynku.
Na terenie skansenu organizowanych jest wiele imprez i wystaw. Dużą popularnością cieszy się jarmark „Karpaty Zaklęte w Drewnie”. Rękodzielnicy z regionu i zza granicy prezentują wówczas własne wyroby rękodzielnicze, które wykonane są z drewna, głównego materiału Karpat.
Ważnym elementem kulturowego krajobrazu Karpat jest ikona, Dalego na terenie skansenu znajdziemy też stała wystawę, która obejmuje ponad 200 egzemplarzy. Najstarsza ikona datowana jest na przełom XV i XVI wieku. Ekspozycja ułożona jest chronologicznie, dzięki czemu można prześledzić zmiany stylistyczne karpackiej ikony od owych czasów dawnych do współczesności.
Magazyny skansenu gromadzą ponad 31 tys. eksponatów, reprezentujących kulturę mieszczańską, czy dworską, osobną kategorię stanowią judaika. Również obiekty zlokalizowane w parku odnoszą się do tych tradycji. Przykładem są osiemnastowieczna replika synagogi z Połańca czy dwór ze Święcan.
Integralną częścią skansenu jest sektor poświęcony historii przemysłu naftowego w Karpatach. Ekspozycja niejako jest dopełnieniem kulturowego krajobraz wsi podgórzańskich, na której przemysł naftowy również odcisnął swoje piętno.
Osobną i nie do przecenienia wartością sanockiego skansenu jest otwarty w 2011 r. Rynek Galicyjski. Wieś jakkolwiek różna od przestrzeni zurbanizowanych zawsze pozostawała z pobliskimi miasteczkami w wielorakich związkach gospodarczych, administracyjnych i kulturowych. Takim miejscem ważnym dla kultury wsi był np. plac targowy i organizowane na nim jarmarki. Stąd odtworzony w skansenie rynek z zabudową właściwą dla niegdysiejszych miasteczek galicyjskich z przełomu XIX i XX w. jest prawdziwym rarytasem poznawczym dla każdego turysty.
Skansen w Sanoku. Zwiedzanie, ceny biletów:
W przypadku grup szkolnych opiekunowie nie płacą za bilety wstępu. zwiedzanie wnętrz obiektów odbywa się tylko z przewodnikiem.
Sprzedaż biletów w skansenie w Sanoku
Opłata przewodnicka w skansenie w Sanoku
Rezerwację usługi przewodnickiej dokonuje się telefonicznie pod numerem: +48 13 493 01 77, +48 13 463 16 72, e-mail: kasa@skansensanok.pl lub bezpośrednio w kasie Parku Etnograficznego przy ul. Rybickiego 3.
Muzeum Budownictwa Ludowego w Sanoku
ul. Rybickiego 3
38-500 SANOK
skansen@mblsanok.eu
+48 13 493 01 77
ZDJĘCIA: Marek Zielonka
