Na terenie Bieszczadów i Beskidu Niskiego powstały nowe ścieżki turystyczne, które są przystosowane do potrzeb osób niepełnosprawnych. Zostały wyposażone w infrastrukturę, m.in. wypukłe tablice informacyjne i mapki z przebiegiem ścieżki.
Stworzenie szlaków turystycznych, z których mogą korzystać osoby z niepełnosprawnościami odbywa się w ramach programu „Dostępność Plus”. Obecnie w Polsce szlaki przystosowane dla takich osób występują sporadycznie m.in. w Karkonoszach, Górach Stołowych czy Górach Suchych, w Sudetach. Praktycznie nie ma żadnych, z których mogą korzystać osoby niewidome.
Odpowiedzią na ich potrzeby osób są właśnie trzy projekty, które od trzech lat zrealizuje Bieszczadzka Grupa GOPR, we współpracy z Ministerstwo Funduszy i Polityki Regionalnej, w ramach zadania publicznego „Turystyka sprzyjająca włączeniu społecznemu”.
- Jako GOPR, zajmowaliśmy się do tej pory przede wszystkim ratowaniem. Kiedy pojawiły się te konkursy stwierdziliśmy, że spróbujemy się z tym zmierzyć, chociaż na początku sami nie wiedzieliśmy jak mamy to „ugryźć” - mówi Krzysztof Szczurek, naczelnik Bieszczadzkiej Grupy GOPR.
Pierwsze dwa lata, to było zdobywanie wiedzy, spotkania, rozmowy, konferencje i konsultacje. - W 2021 roku stwierdziliśmy, że jesteśmy gotowi, żeby taką ścieżkę wykonać. Gdy zrobiliśmy jedną, stwierdziliśmy, dlaczego nie zrobić kolejnej - dodaje naczelnik.
Zrobiono trzy ścieżki - Olchowiec, Muczne, Holica
Pierwsza ścieżka to „Zobaczyć Beskid Niski - ścieżka turystyczna z audiodeskrypcją” (2021 r.). Ma długość 4,5 km, a powstała w Olchowcu. Została wyposażona w 18 urządzeń ułatwiających przybliżenie otoczenia dla osób niewidomych i niedowidzących. To pierwszy innowacyjny projekt w skali całej Polski.
Druga - „Zobaczyć Bieszczady - ścieżka turystyczna z audiodeskrypcją” (2022 r.). Szlak ten został wytyczony w Mucznym, na terenie Nadleśnictwa Stuposiany i wyposażony jest w 15 urządzeń ułatwiających przybliżenie otoczenia dla osób niewidomych i niedowidzących. Ścieżka zaczyna się pod budynkiem Centrum Promocji Leśnictwa w Mucznym.
Trzecia - „Zobaczyć Solinę - ścieżka turystyczna z audiodeskrypcją”. Szlak został wytyczony
w Ustrzykach Dolnych na Paśmie Żukowa i wyposażony został w 11 urządzeń, znaczników totupoint. Na wytyczonej trasie znajduje się m.in. szybowisko oraz wieża na Holicy.
Innowacją przy trzeciej ścieżce „Zobaczyć Solinę” są rowery - tandemy, z których będą mogły korzystać osoby z niepełnosprawnością wzroku wraz z przewodnikiem. Rowery-tandemy zakupione w ramach projektu ścieżki w Solinie, będzie można wypożyczyć z Centrum Szkoleniowego SOS na Ratunek w Równi. Na tę ścieżkę zapraszamy już 19 października, podczas jej oficjalnego otwarcia.
Rowery-tandemy, trójkołowce
Podsumowanie dotychczasowych działań odbyło się w Beskidzie Niskim w Olchowcu. Zaprezentowano tam jak odbywa się przejście ścieżką osoby niepełnosprawnej wraz z przewodnikiem. Pokazano m.in. rowery-tandemy umożliwiające poruszanie się osobom z niepełnosprawnością wzroku wraz z przewodnikiem, trójkołowy rower poziomy umożliwiający poruszanie się osobom z niepełnosprawnością ruchową oraz wózek inwalidzki ze specjalną kierownicą z kołem napędowym.
Ścieżki zostały też wyposażone m.in. wypukłe tablice informacyjne i mapki z przebiegiem ścieżki.
- Dodatkowo, przy realizacji każdej ścieżki, wybrani przewodnicy zostali przeszkoleni w oprowadzaniu osób z niepełnosprawnościami, a także obsługi urządzeń audiodeskrypcyjnych oraz aplikacji w telefonie - wyjaśnia Władysław Ortyl, marszałek województwa podkarpackiego.
Jest duża potrzeba
Wg różnych danych szacuje się, że w Polsce jest ok. 1,8 mln osób z niepełnosprawnością wzroku - oznacza to, że co czwarta osoba z orzeczoną niepełnosprawnością wzroku, jest niewidoma bądź wykazuje jakieś problemy ze wzrokiem. Większość z nich nie urodziła się niewidomymi, ale straciła wzrok w ciągu życia z różnych powodów. Liczba osób, które mają problemy ze wzrokiem w Polsce i na świecie stale rośnie z powodu różnych przyczyn, choć kluczową jest starzenie się społeczeństwa.
Zdecydowana większość osób z różnego rodzaju trwałymi schorzeniami w ogóle nie uczestniczy w turystyce. Na turystykę krajową decyduje się - zależnie od grupy od 15 do 21 proc., a na zagraniczną - nie więcej niż 1 proc. niepełnosprawnych. Ich podróże skupiają się przede wszystkim na dużych miastach, które są lepiej dostosowane do potrzeb niepełnosprawnych. Omijają natomiast słabiej zagospodarowaną prowincję i tereny górskie.
ZDJĘCIA: Krzysztof Zajączkowski
