Czy pandemia zmniejszyła ilość wykonywanych mammografii? W którym miesiącu wykonuje się najwięcej badań? I jak na tle innych powiatów wypadają Bieszczady?
Program profilaktyki raka piersi czyli mammografia adresowany jest do kobiet w wieku 50-69 lat. Panie muszą spełniać jednak jedno z kryteriów: nie miały wykonywanej mammografii w ciągu ostatnich dwóch lat oraz otrzymały w ramach programu profilaktyki raka piersi pisemne wskazanie do wykonania ponownej mammografii po 12 miesiącach z powodu obciążenia następującymi czynnikami ryzyka: rak piersi wśród członków rodziny (matka, siostra, córka), mutacja w obrębie genów BRCA1 lub BRCA2 oraz nie miały wcześniej stwierdzonej zmiany nowotworowej piersi o charakterze złośliwym.
Badanie można wykonać w pracowni stacjonarnej bądź mobilnej zwanej mammobusem. Pełny wykaz punktów znajduje się na stronie internetowej Podkarpackiego NFZ pod pozycją „Profilaktyczne programy zdrowotne” w zakładce dla pacjentów.
- Na terenie naszego województwa bezpłatne badanie można wykonać w 22 placówkach – informuje Rafał Śliż, rzecznik prasowy Podkarpackiego Oddziału Wojewódzkiego Narodowego Funduszu Zdrowia w Rzeszowie. - Skierowanie nie jest wymagane, konieczna jest tylko rejestracja – telefoniczna jest najprostszą formą.
Spośród tych placówek, 7 znajduje się w Rzeszowie, 2 w Stalowej Woli oraz po jednej w Brzozowie, Dębicy, Jarosławiu, Jaśle, Kolbuszowej, Krośnie, Leżajsku, Łańcucie, Mielcu, Przemyślu, Przeworsku, Sanoku oraz Tarnobrzegu.
- Ponadto po Podkarpaciu jeździ 6 mammobusów, których harmonogram postoju jest co miesiąc aktualizowany i umieszczany na stronie Podkarpackiego NFZ – dodaje rzecznik.
Dwa podstawowe wymogi do bezpłatnego badania, to odpowiedni wiek i minimum 2-letnia przerwa w badaniu. - Mimo jednak braku konieczności skierowania, krótkich terminów i wielu placówek, zgłaszalność kobiet w Polsce daleka jest od ideału – zauważa Rafał Śliż. - W skali kraju, na badanie zgłasza się co trzecia mieszkanka naszego województwa czyli 30,5 proc. O 10 proc. lepiej jest w województwie wielkopolskim i pomorskim i o 14 proc. w lubuskim. Trochę gorzej od nas wypada województwo małopolskie - mniej o 2 proc. - wylicza.
Jak zauważa rzecznik podkarpackiego NFZ, zdecydowanie większe dysproporcje dotyczą poszczególnych powiatów naszego województwa. Najwięcej badań wykonuje się w powiecie przeworskim i jarosławskim. Okazuje się, że mieszkanki powiatu bieszczadzkiego również badają się w miarę regularnie, słabiej jest natomiast z paniami mieszkającymi w powiecie leskim.
Aktualne dane dotyczące zgłaszalność kobiet wyglądają następująco: przeworski: 46 proc., jarosławski: 42 proc., leżajski: 39 proc., łańcucki: 37,1 proc., ropczycko-sędziszowski: 35,3 proc., miasto Krosno: 33,2 proc., strzyżowski: 31,9 proc., bieszczadzki: 31,5 proc., tarnobrzeski: 31,4 proc., lubaczowski: 31,2 proc., sanocki: 30,8 proc., przemyski: 30,7 proc., dębicki: 29,4 proc., krośnieński: 29,4 proc., niżański: 29,2 proc., mielecki: 29 proc., miasto Rzeszów: 28,5 proc., rzeszowski: 28,3 proc., kolbuszowski: 28,2 proc., stalowowolski: 27,8 proc., miasto Przemyśl: 27 proc., jasielski: 23,5 proc., leski: 22,4 proc., brzozowski: 20,9 proc., miasto Tarnobrzeg: 18,1 proc.
- Mimo stosunkowo niewielkiego odsetka kobiet, które z badań korzystają, w naszym województwie wykonuje się średnio 3660 badań miesięcznie. Patrząc na dane statystyczne z 3 ostatnich lat, najwięcej badań wykonuje się w marcu i lipcu – to niemal 5 tysięcy w każdym miesiącu. Najmniej oblegane są pracownie w styczniu i grudniu – nieco ponad 3 tysiące badań w każdym miesiącu – dodaje rzecznik.
Okres od marca do czerwca tego roku przyniósł nawet kilkukrotny spadek w ilości badań mammograficznych. Jak zauważa NFZ jest to zgodne z przewidywaniami związanymi z panującą na świecie pandemią koronawirusa. - Sytuacja wraca jednak do normy, gdyż w okresie od lipca do października tego roku wykonano w każdym miesiącu średnio 4 tysiące badań podsumowuje rzecznik.
Najbliższe - bezpłatne badania mammograficzne będą przeprowadzane 8-9 stycznia w Lesku. Mammobus stanie przy Urzędzie Miasta i Gminy Lesko Przychodni Zdrowia w Zagórzu, a w Lesku przy Urzędzie Miasta i Gminy. Rejestrować się można pod numerem 790 300 102.
