Karpackie Stowarzyszenie Turystyczno - Kulturalne „Źródła Karpat” oraz Bieszczadzkie Centrum Turystyki i Promocji w Ustrzykach Dolnych odnowiły krzyż pańszczyźniany znajdujący się przy cerkwi w Leszczowatem. Oczyszczono elementy krzyża, uporządkowano okolicę, a miejsce w którym stoi krzyż otoczono metalowym łańcuchem.
Bieszczadzkie Centrum Turystyki i Promocji w Ustrzykach Dolnych oraz Karpackie Stowarzyszenie Turystyczno – Kulturalne „Źródła Karpat” realizują działania odnowy zabytków Gminy Ustrzyki Dolne oraz Powiatu Bieszczadzkiego w ramach prac nad rozwojem Szlaku Umocnień Obronnych i Pomników Przeszłości oraz Szlaku Naftowego – jak to z ropą drzewiej bywało. Partnerem w działaniach jest Burmistrz Ustrzyk Dolnych.
- Jednym z działań projektu jest odnowa krzyża pańszczyźnianego w miejscowości Leszczowate, która została już zakończona – informuje Jacek Łeszega, prezes KSTK Źródła Karpat. - Krzyż wraz z częścią ogrodzenia został zdemontowany i poddany konserwacji na warsztacie BCTiP.
Oprócz oczyszczenia i odmalowania elementów krzyża, uporządkowano okolicę, a miejsce w którym stoi krzyż otoczono metalowym łańcuchem i wysypano kamieniem.
Krzyże pańszczyźniane to specjalna grupa krzyży dziękczynnych, których powstanie wiąże się ze zniesieniem pańszczyzny. Mówi o tym wyryta na krzyżu data 1848r. Krzyże fundowali uwłaszczeni chłopi. Ten w Leszczowatem stoi przy głównej drodze na wprost cerkwi. Jest metalowy i postawiono go na miejscu starego drewnianego krzyża.
Na terenie Bieszczadów oraz przylegających Pogórzy (Galicja Wschodnia), zachowały się różne zwyczaje pozbawiania pańszczyzny. Uosobieniem samej pańszczyzny były księgi powinności wobec dworu, które zawierały m.in. rodzaj i ilość prac, jakie każdy mieszkaniec wsi miał wykonać na rzecz miejscowego majątku ziemskiego. Uwłaszczeni chłopi robili trumnę, do której wkładano księgi i robili im pogrzeb. W miejscach pochówków stawiano krzyż, kapliczkę lub sadzono drzewo. Odkopanie ksiąg dla mieszkańców wiązało się z przywróceniem pańszczyzny, dlatego na każdego kto ośmieliłby się odkopać księgi rzucano klątwę.
Karpackie Stowarzyszenie Turystyczno – Kulturalne „Źródła Karpat” w Ustrzykach Dolnych realizuje działania odnowy zabytków Powiatu Bieszczadzkiego na podstawie projektu pt. „Piórem i pędzlem po Szlaku Zabytków Powiatu Bieszczadzkiego. Promocja turystyki bieszczadzkiej w oparciu o zabytki kultury materialnej mieszkańców regionu bieszczadzkiego”, który realizowany jest w ramach Programu współpracy Powiatu Bieszczadzkiego z organizacjami pozarządowymi oraz innymi podmiotami prowadzącymi działalność pożytku publicznego na rok 2020 – Otwarte konkursy ofert.
Zadanie zrealizowane ze środków Powiatu Bieszczadzkiego.
W ramach projektu pt. „Bieszczadzka Gra Terenowa i Ustrzycka Rozeta – Podkarpacką przestrzenią otwartą na dziedzictwo kulturowe i historyczne Bieszczadów oraz Podkarpacia” w ramach Programu „Podkarpackie – przestrzeń otwarta” realizowane są działania związane z Bieszczadzką Grą Terenową, w której Partnerem jest Powiat Bieszczadzki oraz Województwo Podkarpackie.
FOT. BCTiP
