Bizantyjskie skarby w Bieszczadach

Żelazny miecz bizantyjski został odkryty przez Krzysztofa Sawińskiego, mieszkańca Leska, który spostrzegł go podczas rodzinnego spaceru. Zachował się on niemal w całości i od razu, decyzją znalazcy, trafił do Muzeum Historycznego w Sanoku. 

- Od razu, gdy tylko zobaczyłem zdjęcie, zorientowałem się, że to coś niezwykle ciekawego –opowiada Piotr Kotowicz, archeolog z Muzeum Historycznego w Sanoku. - Mimo tego, że zalegał tak płytko, a nasze warunki klimatyczno-glebowe nie sprzyjają dobremu zachowaniu żelaza, przetrwał w świetnym stanie – dodaje. 

Miecz datowany jest na VIII-IX w. n.e. Nie wiadomo, jak się znalazł w Bieszczadach. – Przypuszczamy, że za pośrednictwem Awarów, ludu koczowniczego, który od VI do VIII wieku kontrolował Kotlinę Karpacką – opowiada Piotr Kotowicz. - Ten lud pośredniczył w handlu z Bizancjum, ale też wchodził z nim w konflikty. Miecz mógł być łupem wojennym albo darem dla miejscowego naczelnika plemiennego. W każdym razie to dla nas dowód, że w tym czasie nad górnym Sanem bytowali ludzie. Choć, co ciekawe, w głębokich Bieszczadach nie mamy żadnych śladów osadnictwa z tamtego okresu.

Jego odkrycie w Bieszczadach (gdzie do tej pory nie odnajdywano śladów osadnictwa) było wielkim zaskoczeniem. Znalezisko okazało się jeszcze bardziej sensacyjne niż początkowo sądzono. Wywołało to poruszenie w środowisku archeologów nie tylko znad Wisły, ale też z Bułgarii, Rosji i Włoch.

- Po konsultacji z badaczami z Włoch i Bułgarii zyskaliśmy pewność, że jest to oręż bizantyjski, który na tereny Nadsania dostał się w VIII lub IX wieku. Mieczy z tego okresu odkrytych na terenie Polski jest zaledwie kilkanaście, ale pochodzą one z zachodu Europy i Skandynawii. To jedyny znany egzemplarz z obszaru Cesarstwa Bizantyjskiego, odnaleziony w naszym kraju

Znalezisko, po dokonaniu zabiegów konserwatorskich będzie można podziwiać już niedługo w Muzeum Historycznym w Sanoku.