Poprawa infrastruktury - w tym przystosowanie jej do potrzeb osób niepełnosprawnych oraz instalacja urządzeń multimedialnych, zadbanie o historyczne miejsca pamięci, nowe tablice informacyjne oraz portal internetowy dedykowany szlakowi zostaną zrealizowane w ramach projektu „Główny Szlak Beskidzki - Centrum Turystyki Aktywnej Polskich Karpat”.
Główny Szlak Beskidzki (czerwony szlak), to jeden z najpiękniejszych szlaków górskich w Polsce. Przebiega przez 10 pasm górskich, a jego długość to niemal 500 km - co sprawia, że jest to najdłuższy polski szlak, biegnący przez trzy województwa: podkarpackie, małopolskie i śląskie.
Szlak zaprojektowano niemal sto lat temu. Już w 1929 roku gotowa była jego część, między Beskidem Śląskim i Sądeckim. Sześć lat później dołączyły: Beskid Niski i Bieszczady. U nas kończy się kilka kilometrów od granicy ukraińskiej w Wołosatem, a z drugiej strony w Ustroniu w Beskidzie Śląskim.
Realizowany w partnerstwie
Teraz podkarpacki odcinek szlaku zostanie zmodernizowany. Na ten cel zaplanowano wydać 26 mln złotych, z czego 22 mln złotych, pochodzi z regionalnego programu Fundusze Europejskie dla Podkarpacia 2021-2027.
Na początku czerwca, w Urzędzie Marszałkowskim w Rzeszowie została podpisana umowa pomiędzy podkarpackim samorządem a partnerami projektu, którymi są cztery nadleśnictwa RDLP w Krośnie: Baligród, Komańcza, Rymanów i Cisna, oraz gmina Bukowsko i Bieszczadzki Park Narodowy. Projekt realizowany jest w ramach programu Fundusze Europejskie dla Podkarpacia 2021-2027, a szacowany koszt całej inwestycji to 26 mln zł.
- To bardzo ważne, abyśmy poprawili i stworzyli nową infrastrukturę dla turystów oraz udostępnili jak największą część odcinków dla osób ze szczególnymi potrzebami -mówił Piotr Pilch, wicemarszałek województwa.
Przypomniał, że ten projekt jest ważny nie dla Bieszczadów, ale też dla Pogórza Bukowskiego, Pogórza Jasielskiego, Beskidu Niskiego gdzie turystyka powinna być intensywniej rozwijana. Poprawiona zostanie tam nie tylko infrastruktura szlaku, ale wyeksponowane zostaną też miejsca ważne dla historii tych ziem, m.in. cmentarze z czasów I oraz II wojny światowej.
Najpierw był audyt
Urzędnicy zapewniają, że dobrze przygotowali się do realizacji tego projektu. W 2022 roku przeprowadzony został audyt całego odcinka, dotyczący przyszłej rewitalizacji szlaku i co jest na nim potrzebne. Sprawdzono m.in. w jakim stanie jest infrastruktura i przedstawiono propozycje zmian dotyczące zarówno przebiegu, oznakowania szlaku oraz infrastruktury turystycznej. Dodatkowo, rok później, w ramach programu pilotażowego, Oddział PTTK „Ziemi Sanocka”, otrzymał ponad 100 tys. złotych na odnowienie niektórych szlaków.
- Chcemy, aby ten projekt realizowany po stronie Podkarpacia był kompatybilny z projektem realizowanym przez Małopolskę. Chcemy też, aby jak największa część szlaku była dostosowana do oczekiwań turystów i potrzeb osób z niepełnosprawnościami - dodaje Małgorzata Jarosińska-Jedynak z zarządu województwa podkarpackiego.
W najbliższym czasie wyłoniony zostanie wykonawca, który opracuje dokumentację techniczną i architektoniczną małej infrastruktury, tak, aby na całym Szlaku Beskidzkim była ona spójna i nawiązywała do istniejących już obiektów turystycznych. Dodatkowo samorząd województwa podkarpackiego ma zadbać o renowację oraz modernizację oznakowania oraz skoordynować działania promocyjne i edukacyjne. Powstanie też portal internetowy dedykowany nowemu produktowi turystycznemu, opracowane zostaną materiały promocyjne i kampanie reklamowe. Przygotowane zostaną m.in. kompleksowe propozycje wycieczek turystycznych w oparciu o Główny Szlak Beskidzki uwzględniających walory kulturowe, przyrodnicze, historyczne oraz różne typy aktywności.
Inwestycje w Bieszczadzkim Parku Narodowym
Ryszard Prędki - dyrektor Bieszczadzkiego Parku Narodowego, przypominał, że szlak łączy Karpaty Wschodnie z Zachodnimi - m.in. Magurski Park Narodowy z Bieszczadzkim. Jak mówił - osią komunikacyjną dla naszego województwa jest autostrada A4 i Via Carpatia, a osią turystyczną będzie zmodernizowany szlak beskidzki.
- A na końcu tej osi, jest obszar naszego parku narodowego i Wołosate, gdzie zaplanowaliśmy działania. Mamy tam już rozbudowywaną infrastrukturę turystyczną, ale chcemy dać turystom więcej możliwości, bo przecież rocznie odwiedza nas 700 tysięcy gości - podkreślał dyrektor BdPN.
Wśród inwestycji w BdPN znajdzie się m.in. rewitalizacja parkingu w Wołosatem wraz z istniejącymi budynkami i infrastrukturą turystyczną, z włączeniem przylegających terenów zielonych oraz drogą łączącą obszar z Zachowawczą Hodowlą Konia Huculskiego. Zostanie też powiększony parking oraz powstanie przestrzeń przyjazna osobom poruszającym się na wózkach inwalidzkich. Zaplanowano też przebudowę obiektu gastronomicznego, tak by jego architektura stylem nawiązywała do gór. Przygotowana zostanie również strefa odpoczynku dla turystów.
Komańcza, Baligród i Cisna
W Nadleśnictwa Komańcza zostaną wybudowane deszczochrony: przy rezerwacie „Kamień nad Rzepedzią”, przy bramie „Karpaty Wschodnie - Karpaty Zachodnie” w Prełukach, na „Łokciu” w Duszatynie, na szczycie Wołosani (1071 m n.p.m.) - na skrzyżowaniu szlaków turystycznych a przy rezerwacie „Zwiezło” nad brzegiem górnego jeziorka, zaplanowano dwa deszczochrony.
- Ustawimy tablice informacyjno-historyczne w kilku ważnych miejscach, między innymi przy pomniku przyrody nieożywionej w Duszatynie - zapewnia Piotr Łański, nadleśniczy Nadleśnictwa Komańcza.
Nadleśnictwo Baligród wybuduje natomiast schrony przeciwdeszczowe na Chryszczatej i na Przełęczy Żebrak, oraz wyremontuje szlak turystyczny przebiegający przez Przełęcz Żebrak. Na terenie Nadleśnictwa Cisna powstanie schron na szczycie Okrąglika, a wokół Dużego i Małego Jasła, Honu i w kilku innych cennych widokowo czy przyrodniczo miejscach ustawione zostaną ławki.
- Szlak czerwony przebiega przed samym nadleśnictwem, wiec jako gospodarze czujemy się zobowiązani, abyśmy ten szlak utrzymywali w jak najlepszym stanie dla turystów. Dlatego uważam, że to cenna inicjatywa - dodaje nadleśniczy z Cisnej Grzegorz Łukacijewski.
Bukowsko i Rymanów
Gmina Bukowsko zajmie się budową wieży widokowej oraz chatki traperskiej. - Pod wieżą przewidziana jest mała infrastruktura - ławka multimedialna wyposażona w konsolę multimedialną, umożliwiającą użytkownikowi odsłuchanie informacji dotyczących miejsca oraz okolicy, tablica informacyjna, stojak na rowery, ławka drewniana, utwardzenie i ogrodzenie terenu - wylicza Marek Bańkowski, wójt Bukowska.
W Paśmie Bukowicy oraz okolicach Rymanowa Zdroju inwestycji dokona Nadleśnictwo Rymanów.
- Nasza specyfika jest taka, że mamy turystów, którzy przyjeżdżają do nas na weekend i chcą go spędzić aktywnie. Stworzymy im do tego lepsze możliwości - obiecuje Paweł Panaś, nadleśniczy Nadleśnictwa Rymanów.
W okolicach Rymanowa wybudowany zostanie nowy schron na skrzyżowaniu GSB i zielonego szlaku PTTK pod górą Skibce, kolejny powstanie pomiędzy Puławami a Komańczą. Otwarta wiata odpoczynkowa pojawi się też w Wołtuszowej, a wiata rekreacyjna stanie w Rymanowie -Zdroju.
ZDJĘCIA: PAULINA BAJDA/RDLP KROSNO/UM RZESZÓW
